آیا می دانستید امکان فرانچایز کردن و اخذ امتیاز نمایندگی برند استارباکس اصل وجود نداره؟ دلیلش هم اینه که استارباکس خودش صاحب تک تک ۴۵۸۱ شعبه کافی شاپ های فعال خودش هست و امتیازش رو به شخص ثالث واگذار نمی کند، البته این قانون فقط مختص دو کشور آمریکا و کانادا است و خارج از این محدوده یعنی مثال در اروپا یا آسیا و آفریقا استارباکس تحت شرایط خاص امتیاز نمایندگی فرنچایز واگذار می نماید آن هم چه شرایطیدر داخل محدوده دو کشور آمریکا و کانادا در حال حاضر تنها موقعیت بیزینسی که استارباکس پیشنهاد میکنه کوبرندینگ و شراکت با رستوران یا کافی شاپ در حال فعالیت متقاضیان است که البته باید ابتدا شخص متقاضی و شعبه فعال رستوران یا کافی شاپ ایشان مورد تایید دفتر مرکزی استارباکس قرار بگیره و بعد در صورت تمایل به شما پیشنهاد کاری کوبرندینگ می دهند که در کنار فعالیت خودتون استارباکس هم به منوی محصولات شما اضافه شود که در این صورت آنها در دیزاین و دکوراسیون و تهیه منوی شما یاریتان خواهند کرد. از آنجا که همه جوانب می بایست مورد تایید دفتر مرکزی استارباکس قرار بگیرد مبلغ معین خاصی نه برای مبلغ حق امتیاز و نه برای هزینه های جاری در نظر گرفته نشده است و به صورت مورد به مورد دفتر مرکزی پیشنهاد خود را به صاحبان بیزینس های غذایی فعال که متقاضی شراکت و نه حق امتیاز نمایندگی ارائه می نماید.

تاریخچه استارباکس

استارباکس در ابتدا توسط ۳ دانشجوی عاشق قهوه که با هم همکلاسی و هم خانه بودند در شهر سیاتل آمریکا متولد و راه اندازی شد دو نفر از آنها معلم خصوصی و نفر سوم نویسنده و روزنامه نگار یک مجله منحل شده بود. یکی از این دانشجوها در سفر تفریحی که به ونکوور کانادا داشت یک بسته قهوه همراه خود آورد که طعم و عطر این قهوه با قهوه هایی که این ۳ دوست در آمریکا امتحان کرده بودند بسیار متفاوت بود، و باعث شد آنها به فکر وارد کردن این برند به کشور آمریکا و فروش در فروشگاهی که خود قصد افتتاح آن را داشتند بیفتند. صاحب امتیاز و مدیر کارخانه تولید کننده آن برند قهوه، پیت آلفرد نام داشت که صاحب برند معروف پیتز کافی که همچنان در سراسر دنیا فعالیت دارد بود. این شخص در راه اندازی بیزینس و موفقیت این ۳ دوست تاثیر بسزایی داشت و نقش معتمد و راهنما را در زندگی کاری این ۳ دوست ایفا کرد آنها با مشاوره پیت پس از برگشت از ونکوور با پس انداز ها و وام 5000 دلاری که هر یک فراهم کردند اقدام به افتتاح اولین شعبه فروشگاه استارباکس نمودند اسم بیزینس را هم با الهام گرفتن از شخصیت کتاب روحانی و انرژی بخش مورد علاقه شان یعنی موبی دیک استرابا انتخاب و با کمی تغییر آن را به استارباکس تبدیل نمودند. البته فروشگاه استارباکس در ابتدا قهوه را فقط به صورت خشک و دانه های قهوه ای لوبیا شکل در بسته بندی های متنوع و با نام تجاری خود یعنی استارباکس و همچنین محصولات دیگری از این قبیل از جمله انواع چای و دمنوش های گیاهی و سنتی بفروش میرساندند.

پیشرفت استارباکس به چه صورت بود؟

پس از مدتی و با گسترش بیزینس و موفقیت نسبی در زمینه فروش تصمیم گرفتند یکی از مدیران فروش شرکت را برای بازاریابی و اطلاع از مارکت اروپا به ایتالیا بفرستند این شخص هاوارد شولتز نام داشت که پس از مراجعه به ایتالیا و مشاهده کافی شاپ های متعدد و سنتی ایتالیا هنگام برگشت پیشنهاد راه اندازی کافی شاپ به سبک همین کافی شاپهای امروزی استارباکس را به این ۳ دوست داد و با پذیرش آنها نیز مواجه شد و پس از مدتی به عنوان شریک چهارم در این شرکت فعالیت خود را ادامه داد. پس از تغییر جهت کامل زمینه کاری از فروشگاه به کافی شاپ و وارد شدن به سطحی جدید از موفقیت آنها اقدام به خرید برند پیتز کافی یعنی همان برندی که صاحبش راهنما و مشاورشان نیز بود کردند و شروع به افتتاح شعب جدید در شهرهای مختلف آمریکا نمودند پس از گذشت یک بازه زمانی موفق در سال ۱۸۹۱ دو نفر از این شرکا تصمیم به فروش سهم خود و ورود به حرفه طلا و جواهرات گرفتند و هاوارد شولتز و شریک دیگر یعنی گری بالدوین با استقبال از این تصمیم سهم این دو شریک را نیز خریدند و تنها صاحبان برند استارباکس که خود مالک و صاحب امتیاز برند پیتز کافی نیز به حساب می آمدند، شدند.

تبدیل قهوه فروشی به کافی شاپ استارباکس

گری بالدوین که همچنان علاقه زیادی به فروش قهوه خشک و بسته بندی در فروشگاه داشت هرگز از تغییر جهت استارباکس از فروشگاه به کافی شاپ راضی بنظر نمی رسید با فراهم دیدن موقعیت مناسب برای جدایی و بازگشت به سبک مورد علاقه اش پیشنهاد جدایی و اتمام شراکت را با هاوارد مطرح نمود و اتفاقا مورد استقبال وی نیز قرار گرفت لذا دو شریک تصمیم گرفتند با تقسیم بندی بیزینس، گری بالوین برند پیتز کافی را تحت مالکیت خود قرار داده و هاوارد شولتز هم که از ابتدا علاقه فراوانی به بیزینس کافی شاپ داشت برند استارباکس را بعنوان سهم خود از این شراکت تحت مالکیت خویش قرار دهد. علت علاقه وافر آقای بالدوین به سبک فروشگاهی کلاس کاری متفاوت آن سبک بود که این سبک را با کلاس تر و بی دردسر از فروش و سرو قهوه و چای به عموم مردم می دانست. هاوارد که ذاتا یک بیزینس من با هوش و متفکر بود اعتقاد بسیار زیادی به میزان بالای کیفیت محصولات و همچنین طرز برخورد کارمندان استارباکس با مشتریان داشت و همواره تاکید بر حفظ پیوسته این کیفیت بالا می نمود و این امر باعث پیشرفت سریع و موفقیت روزافزون بیزینس استارباکس شد البته این بیزینس همیشه موفق و رو به رشد حرکت نکرد و استارباکس با پستی بلندی های بسیاری دست و پنجه نرم کرد ولی به لطف نبوغ و مدیریت حرفه ای و خالق هاوارد شولتز با آن شخصیت دوست داشتنی و سلبریتی مانندش هربار از پس این مشکلات بر آمد و با قدرت بیشتر به کار ادامه داد.

کارکنان کافی شاپ های استارباکس چگونه رفتار می کردند؟

کافی شاپ های استارباکس با جو دوستانه و اتمسفری که بیشتر شبیه منزل بود تا مغازه کارمندانشان را طوری تعلیم داده بودند که همیشه لبخند به لب داشتند و با روی گشاده با مشتریان رفتار می کردند بیشتر مشتریان استارباکس وقتی وارد کافی شاپ مورد علاقه شان که اغلب پیش یا پس از کار به آن مراجعه می کردند به محض ورود به مغازه با استقبال صمیمی کارکنان استارباکس مواجه شده و حتی اغلب با نام کوچک صدا زده میشدند همین باعث بوجود آمدن حس خوب و نزدیک و صمیمی مشتری با استارباکس و کارکنانش میشد و در حقیقت یک محل امن سوم جدا از منزل و محیط کار برای مراجعه کنندگان پدید می آورد و این باعث مراجعات بیشتر آنها نیز می شد مراجعه بیشتر مساوی است با خرید بیشتر و در نتیجه سود بیشتر کمپانی.فلسفه وجود استارباکس با این حس و حال خوب بود که جان گرفته و پرواز می کرد و اوج می گرفت.

واگذاری مدیریت استارباکس به کوین جانسون به چه دلیل بود؟

سال ۸۹۹۱ هاوارد شولتز تصمیم به استراحت و بازنشستگی گرفت و از کار کنار رفت. پس از انتخاب فرد جدید به نام کوین جانسون توسط هیات مدیره، هاوارد که به خانواده و لذت بردن از زندگی در کنارشان اعتقاد زیادی داشت با خواست شخصی خود بطور کامل از اداره بیزینس جدا شد و این کار را به گروه جدید مدیریت به رهبری کوین جانسون واگذار نمود. البته که وی همچنان مالک و صاحب امتیاز این برند بود و فقط اداره بیزینس را به دیگری واگذار نمود .

هدف گروه جدید استارباکس

ایده بیزینسی و هدف گروه جدید مدیریت، افزایش سریع تعداد شعبات و گسترش بین المللی بیزینس در سطح جهانی بود و همینطور افزایش میزان سود از طریق اضافه کردن محصوالت جدید از جمله ساندویچ سرد،سالاد، میوه و حتی سی دی به منو بود طوری که در عرض ۲ سال استارباکس نزدیک به 81000 شعبه جدید افتتاح کرد که تعداد بسیاری از آنها از جمله کشورهای آسیایی و خصوصا آسیای شرقی بودند.

تغییر هویت استارباکس چه پیامدهایی داشت؟

به مرور زمان این تغییرات که همگی خیلی سریع شکل گرفتند، هویت و اصلیت برند استارباکس را تغییر دادند و بیزینس به روشی کاملا جدید اداره می شد، با اضافه شدن محصولات متعدد جدید به مرور زمان تمرکز فروش از قهوه و چای که عنصر اصلی تولد و موجودیت استارباکس شناخته میشدند خارج شد و خلق و خوی کارکنان شعبه ها هم به مرور زمان از روال سابق منحرف شد و استارباکسی که وجودش با حس خوب و امن داخل شعباتش شکل گرفته بود به سمت حس و حال و فضای رستوران های فست فود متمایل شده بود، یکی از بزرگترین تغییرات تبدیل کلیه دستگاههای نیمه اتوماتیک تهیه کافی به دستگاههای تمام اتوماتیک بود وقتی شما کل پروسه تولید و دم کردن کافی را که قسمت اعظم آن توسط دست انسان انجام میشود تبدیل کنید به فشردن تنها یک دکمه، با این کار شما به مرور زمان هویت محصول خود را نیز تغییر خواهید داد بوی خوشایند کافی که به محض ورود به استارباکس به مشام می رسید، بطریهای کافی ساز که در حال تکان دادن با دست کارمندان خوش روی استارباکس بودند و امثال این قبیل حس ها و فعالیتها با فشردن تنها یک دکمه از چرخه تجربه خرید مشتریانتان حذف خواهد شد در نتیجه مکان سومی هم که در ذهن مشتری خود ساخته بودید، اعمال وجود خارجی نخواهد داشت آن زمان است که تصمیم گیری مشتری بجای قلب و احساسات با عقل صورت می پذیرد و عقل سلیم حکم میکند که کافی را از کافی شاپ نزدیک محل کار یا منزل که با قیمت بسیار بسیار کمتر از استارباکس گران قیمت ارایه میشود خریداری کنید و نه از استارباکس!

عدم آشنایی با فرهنگ های مختلف چه پیامدهایی برای استارباکس داشت؟

همه اینها به دلیل عدم شناخت کافی از فرهنگ و عقاید مردمان کشورهای مختلف که استارباکس در آنها مشغول توسعه و افزایش شعب بود، به مرور زمان استارباکس را به سمت سونامی وحشتناک ورشکستگی پیش می برد تا جایی که در بعضی کشورهای سنتی که مردمانی با طرز فکرهای قدیمی و ضد غربی داشته و برندهایی نظیر استارباکس و مک دونالد را سمبل غرب و آمریکا میدانند با مشاهده افزایش تعداد شعبات این قبیل رستورانها و کافی شاپهای به اصطلاح غربی در اطراف خانه و محل کارشان، برداشت خوشایندی از این اتفاق نداشته و گاها به مقابله آشکارا با آنها می پردازند کار تا جایی پیش رفت که شاهد تظاهرات مردم زیادی علیه استارباکس در بعضی از این کشورها بوده ایم.

وارد شدن هاوارد شولتز برای نجات استارباکس

هاوارد شولتز که آن زمان بطور کامل خود را از چرخه بیزینس و درگیریهای آن دور کرده بود حتی با خرید یک تیم بسکتبال در لیگ حرفه ای آمریکا مشغول لذت بردن از زندگی شخصی اش بود با آگاهی از وخامت اوضاع استارباکس وقتی متوجه خطری که در کمین کودکی که خود آن را پرورش داده بود، شد تصمیم گرفت بار دیگر آستین ها را بالا زده و برای نجات این فرزند وارد گود شود. سرانجام در سال 2008 هاوارد مجددا سمت سی ای او را پذیرفت و در اولین اقدام تصمیمی گرفت که همه را سورپرایز کرد تصمیمی بسیار ریسکی که میتوانست استارباکس را بازیچه جوکها و برنامه های طنز هالیوود کند.

تغییر استراتژی استارباکس

هاوارد روز اول بازگشت به دفتر کارش اعلام کرد که از روز دوشنبه کلیه شعبات کافی شاپهای استارباکس که آن زمان بالغ بر 40000 شعبه بودند به مدت ۳ روز از ساعت ۰۳:۵ تا ۰۳:۸ شب یعنی اوج شلوغی کار که مشتری ها در حال حرکت از محل کار به سمت منزل و اغلب خرید کافی قبل از رسیدن به منزل هستند، تعطیل خواهد شد تا کلیه کارمندان استارباکس مجددا از اول آموزش ببینند و طرز دم کردن یک قهوه اصیل کافی و همچنین برخورد صحیح استارباکس با مشتریان را از اول و با اصول صحیح مدنظرش که همان قواعد و قوانین ابتدای فعالیت این برند بود، بیاموزند. این تصمیم هاوارد سر و صدای زیادی به راه انداخت و موجب شد تا خبر تغییر شیوه کار استارباکس و بازگشت آن به همان استارباکس اول با صدای بلند و خیلی جدی به گوش همه مردم برسد چرا که با این کار روزی ۶۱ میلیون ضرر مالی متوجه کمپانی میشد و جدا از آن امکان از دست رفتن تعدادی مشتری هم بسیار زیاد بود همین تصمیم باعث شد تا اخبار محلی شبکه های تلویزیونی هم این خبر را روی آنتن ببرند و به گوش اکثریت مردم رسانده شود که استارباکس مجددا همان استارباکس سابق شده است و این ایده به تنهایی و یک شبه فروش شعبات استارباکس را حتی بیشتر از قبل کرد این سرعت پیشرفت به حدی بود که آنها رکورد فروش کمپانی را در آن سال یعنی سال 2008 جابجا کردند قدم بعدی هاوارد خارج کردن تمام محصولات جدیدی بود که به منوی استارباکس افزوده شده بود این تصمیم تاثیر زیادی به بازگشت شکل و شمایل و در نتیجه حس و حال فضای استارباکس به حالت قبل که جوی دوستانه سرشار از آرامش و بوی خوب کافی بود به تک تک شعبات استارباکس شد چرخه پیشرفت استارباکس به حدی موفق در حال چرخیدن بود که آنها مجددا در سال 2010 رکورد فروش خود را شکستند و باعث افزایش شدید ارزش سهام استارباکس در بازار بورس آمریکا نیز شدند.

هاوارد برای از بین بردن مشکلات چه کارهایی انجام داد؟

هاوارد بعد از ورود مجدد به مدیریت استارباکس اقدامات زیادی در جهت رفع مشکلات اجتماعی اقتصادی که در بعضی کشورهای شرق آسیا گریبانگیر استارباکس شده بودند نیز انجام داد و با مطالعه فرهنگ و عقاید آن کشورها و تغییر آیتم های منو و بوجود آوردن تغییراتی در طعم و طرز تهیه محصولات استارباکس در آن کشورها که البته فقط مختص به آن کشورها بودند و همچنین با شرکت دادن استارباکس در مراسم عقیدتی و فرهنگی آنها از طریق اسپانسرشیپ و گاها فعالیت در امور خیریه به مرور زمان دیدگاه منفی مردمان این مناطق نسبت به استارباکس را نیز تغییر داد و مجددا بازار پر سود شرق آسیا را بدست آورد امروزه بیش از ٪۴ از کل فروش استارباکس از شعبات شرق آسیا مخصوصا ژاپن و چین حاصل میشود و استارباکس در گوشه کنار این کشورها هرجا که نگاه کنید به چشم می آید و فروش هنگفت و در نتیجه سود چشمگیری نیز برای کمپانی بهمراه دارد.

هاوارد شولتز چگونه مردی معرفی می شود؟

هاوارد شولتز سرانجام مجددا در سال 2018 با اعلام بازنشستگی از سمت مدیریت استارباکس کنار رفت . هم اکنون او رتبه ۷۱۶ ثروتمندترین مرد جهان با ارزش تقریبی ۶/۴ میلیارد دلار را به خود اختصاص داده است و از سلبریتی های زمان خود شناخته میشود مرد با هوش و دوست داشتنی که با ایده خوب و پشتکار بالا خود را از طریق کار کردن در کمپانی مورد علاقه اش به داخل شرکت تزریق کرد و به مرور زمان مالکیت آن را بدست آورد و تبدیلش کرد به یکی از موفق ترین بیزینس های فرنچایز در جهان که کمتر کسی در این کره خاکی است که نام کودک پرورش داده اش یعنی استارباکس را نشنیده باشد.